AKP'nin secim kampanyasında iki dönem iktidarları boyunca yapılan icraatlar, bazen kendileri tarafından yapılmadığı halde (bkz. uygun fiyatlı uçuşlar), seçmene "hayaldi, gerçek oldu" mesajı ile aktarılıyor. Bu icraatlardan biri de ders kitaplarının ücretsiz dağıtılması. Seçim afişinde bugüne kadar 1 milyar ders kitabının ücretsiz dağıtıldığı belirtiliyor.
Ders kitaplarının ücretsiz dağıtılması kuşkusuz çok önemli bir gelişme, hatta bunu Türkiey'de sosyal devlet gelişiyor, artık ders kitapları bile ücretsiz dağıtılıyor diye okumak mümkün. Ancak ders kitaplarının ücretsiz dağıtılmasının ailelerin üzerindeki eğitim masraflarını azaltmak kadar devlet okullarında ders kitapları tekeli yaratmak gibi bir etkisi de var. Bu da son iki dönemde demokratik olduğunu iddia edip daha da otoriter tavırlar sergileyen AKP iktidarının karakteristiklerinden birine işaret ediyor.
Ders kitaplarında serbest pazar ekonomisi
Türkiye'de ders kitapları 1976 yıına kadar tek tipti, devlet eliyle basılıyor ve dağıtılıyordu. 1976 - 1977 yılı itibarı ile "ısmarlama ders kitapları" süreci başladı ve ders kitapları devlet kurumları tarafından değil, bu iş için belirlenen kişilere ısmarlama yöntemiyle yazılmaya başlandı.
Örneğin bu süreçte lise tarih kitaplarına bakacak olursak, Türk Tarih Tetkik Cemiyeti (bugünkü Türk Tarih Kurumu) tarafından yazılan kitaplar, 1931 yılında okullarda okutulmaya başlandı ve 1950 yılına kadar kullanıldı. (Dört ciltten oluşan bu tarih kitaplarının 1. cildi 1939 yılında Şemsettin Günaltay tarafından gözden geçirilmiş ve yenilenmiş, diğer ciltler yeniden basılmıştır.)
1950 yılından 1976 - 1977 eğitim öğretim yılına kadar da Emin Oktay tarafından yazılan tarih kitaplarının tekeli devam etti. 1976 - 1997 yılı itibarı ile okullarda okutulacak birden fazla seçenek oldu. Yine tarih kitapları örneği üzerinden gidecek olursak hem Emin Oktay kitapları hem de Altan Deliorman ve İbrahim Kafesoğlu tarafından yazılan tarih kitapları ders kitabı olarak okutluyordu.
1980li yıllardan itibaren, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Talim Terbiye Kurulu tarafından hazırlanan müfredata uymak şartıyla farklı yazarlar tarafından yazılan bir çok kitap piyasaya sürüldü. Hangi okulda hangi kitabın okutulacağı ders öğretmeni ve okul yönetiminin kararına bırakıldı.
2003-2004 yılından itibaren devlet okullarında kitaplar ücretsiz dağıtılmaya başlandı. Bu kitaplar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından basılıyor. Bu şekilde aynen tek parti döneminde ve daha sonrasında olduğu gibi okullarda sadece tek tip kitap uygulamasına geçilmiş oldu. Özel okullarda ise devletin ücretsiz dağıttığı bu kitaplar para ile satın alınabiliyor, veya Talim Terbiye Kurulu onayli diğer kitaplar tercih edilebiliyor.
Yardımcı kitaplara getirilen serbesti
Ders kitapları bu tekel sistemi ile yürütülürken yardımcı kitaplara da serbesti getirildi. Daha önceden yardımcı kitap olurak okutulan dergi, makale vs. gibi yayınlar 2003 yılından itibaren böyle bir onaya tabi olmadan yardımcı kitap olarak okutulabiliyor. Bu da özellikle biyoloji derslerinde evrim teorisine karşı çıkan yayınları ile ünlü Harun Yahya isimli yazarın eserlerinin yardımcı kitap olarak okutulması ile gündeme geldi.
